اهمیت امنیت شبکه در سازمان

شبکه‌های امروزی دارای معماری خیلی پیچیده‌ای بوده و همواره در حال تغییر هستند. شبکه‌های سازمان همیشه با افراد مهاجمی روبه‌رو هستند که در تلاش برای ورود به شبکه و بهره‌‌برداری از آسیب‌‌پذیری‌های شبکه هستند. آسیب‌پذیری‌های موجود در شبکه می‌تواند در همه بخش‌های آن از جمله دستگاه‌ها، برنامه‌‎ها، داده‌ها و حتی کاربران و مکان‌ها باشند؛ بنابراین لازم است که امنیت شبکه را بالا برد. ورود به شبکه‌های سازمانی به عنوان حملات سایبری، سازمان را زیر سؤال برده و به اعتبار سازمان آسیب می‌رساند. توجه داشته باشید که حملات سایبری قابل‌پیش‌بینی نیستند و هیچ نشانه‌ای ندارند. خوشبختانه امروزه با پیشرفت تکنولوژی، ابزارها و برنامه‌های پیشرفته و مدرنی جهت مدیریت شبکه و حفظ امنیت در شبکه‌های سازمانی، مورد استفاده قرار می‌گیرند. این نرم‌افزارها و برنامه‌ها قابلیت جلوگیری از تهدیدها و سوءاستفاده‌های فردی را داشته و همچنین با برطرف کردن عدم رعایت قوانین، امنیت در شبکه را تا حد زیادی بالا می‌برند. در ادامه این مقاله مفهوم امنیت شبکه و راهکارهای افزایش امنیت در شبکه را بررسی کرده‌ایم.

امنیت شبکه چیست؟

پاسخ به امنیت شبکه چیست؟ اولین قدمی است که باید در این مقاله برداشت تا با مفاهیم حفاظت از شبکه آشنا شد و راهکارهای مناسب برای ایجاد امنیت لازم را یافت. یک شبکه متشکل از دو یا چند سیستم محاسباتی است که از طریق اتصالت بی‌سیم یا شبکه‌ای به همدیگر متصل شده‌اند. در شبکه‌ها به منظور ایجاد ارتباط بین سیستم‌ها از معماری همتا به همتا یا کلاینت سرور مجزا از چندین پروتکل شبکه استفاده می‌شود. امنیت شبکه بخشی از شبکه بوده و به عنوان زیرگروهی از شبکه معرفی می‌شود. ایمنی شبکه از مسائل بسیار مهمی است که ایمن‌سازی تمامی زیرساخت‌های شبکه را شامل خواهد شد. مدیر شبکه مسائل مربوط به ایمنی شبکه را مدیریت می‌کند. امنیت شبکه در سازمان شامل مواردی از قبیل به اجرا درآوردن خط‌مشی سازمان به منظور استقرار سخت‌افزار و نرم‌افزار بوده که شامل موارد بسیار مهمی می‌شود در ادامه به این موارد اشاره شده است. 

1- حفاظت از شبکه و زیرساخت‌ها و کلیه ترافیک‌های آن در مقابل حملات سایبری خارجی، اولویت نکته‌ای این که برای رسیدن به امنیت در شبکه سازمان باید رعایت شود. 

2- لازم است که کلیه‌های دارایی‌ها و منابع اطلاعاتی از طریق شبکه در مقابل دسترسی‌های غیرمجاز، حفاظت گردد. 

3- لازم است که از دسترسی کاربران مجاز به دارایی‌ها و منابع اطلاعاتی شبکه جهت رفع امور کاری به صورت کارآمد، اطمینان حاصل کرد. 

اهمیت امنیت شبکه چیست؟

تجاوز به امنیت کامپیوتری، موضوعی عادی است که به صورت روزانه شاهد مواردی از آن در سراسر جهان هستیم. برخی از تهدیداتی که امنیت‌ کامپیوتری سازمان‌ها را تهدید می‌کنند، جزئی بوده و اطلاعاتی کم یا منابع مالی اندکی را هدف قرار می‌دهد؛ بنابراین تنها بخش اندکی از اطلاعات یا منابع مالی سازمان از بین می‌رود. اما در مقابل تهدیدات بزرگی وجود دارند که با هدف قرار دادن بخش‌های اصلی اطلاعات و منابع مالی اصلی و هنگفت سازمان، اثراتی فاجعه‌بار به جای می‌گذارند. حمله به امنیت شبکه در طول تاریخ بارها تکرار شده و برخی از آن‌ها به قدری مخرب بوده‌اند که زیرساخت‌های سازمان را نابود کرده‌اند و به اعتبار سازمان ضربه‌های مهلکی وارد آورده‌اند. هک شبکه سونی پیکچرز از حملات سایبری است که در سال 2014، توسط دولت کره شمالی انجام گرفت. هکرهای روسی نیز با حمله به سیستم رأی‌گیری آمریکا، انتخابات ریاست‌جمهوری این کشور را در سال 2016 هدف قرار دادند. همچنین با هدف گرفتن شرکت‌های تجاری و سازمان‌های دولتی اوکراین از سوی هکرهای روسی، بخش عظیمی از داده‎‌ها و اطلاعات و همچنین منابع مالی این کشور را دست‌کاری کردند. هکرها به صورت پیوسته در پی بهره‌برداری از آسیب‌پذیری‌های جدید هستند؛ بنابراین در صورت عدم ایمنی شبکه، منابع اطلاعاتی مربوط به سازمان یا فرد و حتی دولت‌ها در خطر بوده و به راحتی قابل دسترسی هستند. جهت حفاظت از شبکه‌ و امنیت اطلاعات در سازمان، تحلیلگران امنیت اطلاعات، اقدامات امنیتی و ایمن‌سازی شبکه‌های کامپیوتری را توسعه داده و به اجرا درآورده‌اند. کسب‌وکارهایی که به اینترنت پرسرعت متصل هستند، دارای یک یا چندین روتر بی‌سیم بوده که چنانچه دارای ایمن‌سازی مناسب نباشند به آسانی هدف قرار گرفته شده و از منابع اطلاعاتی و مالی آن‌ها سوءاستفاده خواهد شد. استفاده از یک سیستم امنیت قدرتمند شبکه در هر سازمان، خطر سوءاستفاده و از دست دادن اطلاعات را کاهش داده و احتمال سرقت و خرابکاری در سیستم را به شدت کاهش خواهد داد. برای ایمن‌سازی شبکه مراحل زیر طی می‌شوند: 

1- تغییر نام کاربری و رمز عبور روتر
2- تغییر نام شبکه
3- فعال کردن رمز‌گذاری
4-دوبرابر کردن فایروال‌ها
5- خاموش کردن شبکه‌های مهمان
6- به‌روزرسانی سیستم‌عامل‌ها

اساسی‌ترین اجزای امنیت شبکه 

ایمن‌سازی شبکه یکی از مهم‌ترین فاکتورهایی است که باید در هر سازمان و کسب‌وکاری به آن توجه شود. جهت ایجاد امنیت شبکه مولفه‌های زیادی باید بررسی و پشتیبانی شوند. سیستم پیشگیری از نفوذ و فایروال و کنترل دسترسی به شبکه NAC و همچنین اطلاعات امنیتی و مدیریت رویداد SIEM چهار مؤلفه اصلی هستند که برای حفظ امنیت در شبکه‌های سازمانی ضروری هستند. البته موارد دیگری همچون نرم‌افزارهای آنتی‌ویروس و ضد بدافزارها و ممانعت از ازدست‌دادن DLP و تأمین امنیت وب و ایمیل و برقراری امنیت نرم‌افزارهای کامپیوتری نیز به عنوان اجزای اساسی جهت ایجاد امنیت در شبکه تلقی می‌شوند. همان طور که می‌دانید کلیه داده‌ها و برنامه‌های سازمان به یک شبکه متصل می‌شوند؛ بنابراین ایمن‌سازی کامل شبکه در مقابل نقض داده‌ها، امری ضروری و بسیار مهم است. توجه داشته باشید که با هک‌شدن شبکه، اعتبار سازمان شما زیر سؤال رفته و به طور عملی از بین خواهد رفت و در نهایت شما را مجبور به خروج از تجارت خواهد کرد. با استفاده از یک سیستم امنیت شبکه کارآمد و خوب برای کسب‌وکار خود، می‌توانید از سازمان یا شرکت خود در برابر خطر سرقت اطلاعات و انجام هرگونه خرابکاری در شبکه سازمانی محافظت کنید. 

انواع ابزارهای تأمین‌کننده امنیت شبکه

همان طور که در بالا به آن اشاره کردیم، امنیت شبکه شامل اقدامات متقابل متنوعی است که به منظور حفاظت از شبکه و داده‌های ذخیره شده در آن انجام می‌گیرد. امنیت شبکه یک ابزار ایمنی برای محافظت است که جهت جلوگیری از حملات سایبری و منهدم کردن تلاش‌های هک و همچنین پیشگیری از سهل‌انگاری کارکنان، کار می‌کند. شبکه و امنیت اطلاعات در سازمان‌ها شامل سه جزء سخت‌افزار و نرم‌افزاری و خدمات ابر است. سرورها و دستگاه‌هایی که قابلیت انجام عملکردهای خاصی در فضای شبکه هستند را لوازم با همان ابزار سخت‌افزاری می‌گویند. لوازم سخت‌افزار در خارج از مسیر ترافیکی شبکه یا بیرون خط قابل نصب هستند؛ اما سخت‌افزارها را بیشتر در مسیر ترافیک یا در خط نصب می‌کنند. زیرا این کار موجب می‌شود دستگاه‌های امنیتی درون خطب قابلیت متوقف کردن بسته‌های داده‌ای که تهدید بالقوه هستند را داشته باشند. دستگاه‌های سخت‌افزار خارج از خط به راحتی قابلیت کنترل ترافیک را دارند و می‌تواند در به سرعت هر عامل مخربی را شناسایی کرده و سریعاً به کاربر هشدار دهند. 

نرم‌افزار امنیتی شبکه شامل برنامه‌های کاربردی از قبیل آنتی‌ویروس است. ابزار نرم‌افزاری روی دستگاه‎ها نصب شده و در سراسر شبکه گسترانده می‌شود. نرم‌افزارها قابلیت شناسایی تهدیدات را دارند. 

خدمات ابری، ابزاری جهت تخلیه زیرساخت‌‎ها در یک ارائه‌دهنده ابر است. سرویس ابری قابلیت اسکن کردن و مسدود کردن تهدیدات و خطرات احتمالی دارد. این سرویس قبل از مجاز شدن ترافیک به شبکه، تهدیدات احتمالی را اسکن کرده و مسدود می‌سازد. سیستم‌های ایمنی شبکه که کارایی خوب و عالی دارند، شامل انواع مختلفی از ابزارهای امنیتی شبکه هستند که یک سیستم دفاعی لایه‌ای جهت حافظت از شبکه و امنیت اطلاعات در سازمان‌ها، ایجاد می‌کنند. این استراتژی، تئوری این را ارائه می‌دهد که در صورت موفقیت یک تهدید و عبور آن از اقدام امنیتی متقابل، لایه‌های امنیتی دیگر مانع از ورود تهدید به شبکه شوند. هر لایه در امنیت شبکه قابلیت نظارت فعال دارد و می‎تواند تهدیدات را شناسایی و تاحدامکان اصلاح کند. 

دستگاه‌ها و ابزارهای امنیت شبکه

ابزارهای امنیت شبکه انواع مختلفی دارند که می‌‎توان به راحتی برای امنیت اطلاعات از آن‌ها استفاده کرد. در ادامه به برخی از انواع دستگاه‌ها و ابزارهای امنیتی شبکه اشاره شده است. 

نرم‌افزار آنتی‌ویروس و ضد بدافزار: یکی از اشکال حملات سایبری بدافزار یا نرم‌افزار مخرب است که به عنوان رایج‌ترین و متداول‌ترین حملات سایبری شناخته می‌شود. نرم‌افزار مخرب اشکال و اندازه‌های مختلفی دارد. برخی از بدافزارها به سرعت فایل‌ها را حذف کرده یا به داده‌ها آسیب می‌رسانند. اما در مقابل برخی دیگر از بدافزارها برای زمان زیادی خاموش مانده و امکان فعالیت هکرها در پشت سیستم شما را فراهم می‌آورند. ابزار ضد بدافزار قابلیت شناسایی و مسدود کردن هر دو حالت تهدید را دارد. یکی از برترین و کارآمدترین نرم‌افزار آنتی‌ویروس، نرم‌افزاری است که قادر به کنترل شبکه ترافیکی در زمان واقعی برای بدافزار باشد. بهترین نرم‌افزار آنتی‌ویروس قادر به اسکن فایل‌های گزارش و فعالیت‌هایی با نشانه‌ها و رفتارهای مشکوک و همچنین الگوهای طولانی بوده و می‌تواند به سرعت اصلاح تهدید را ارائه دهد. 

نتیجه‌گیری

امنیت شبکه با هدف ایجاد امنیت اطلاعات و حفاظت و نگهداری از داده‌های اساسی و حیاتی سازمان انجام می‌گیرد. به عبارتی جلوگیری از افشای اطلاعات، دست‌کاری، خواندن، دسترسی غیرمجاز و تغییر و سوءاستفاده داده‌ها و اطلاعات محرمانه سازمان را ایمن‌سازی شبکه می‌گویند؛ بنابراین می‌توان گفت یکی از مهم‌ترین اهداف و کارهای یک سازمان حفظ یکپارچگی و کنترل محرمانگی اطلاعات است. بروز هرگونه مشکل امنیتی شبکه سازمان، سازمان را متحمل خسارت‌ها و زیان‌های جبران‌ناپذیری خواهد کرد. کاهش اعتماد مشتریان و سرمایه‌گذارها و کارمندها، از بین رفتن اعتبار سازمان در بازار رقابت و بین سایر رقبا، بالا رفتن هزینه‌های سازمانی، از دست دادن مشتری‌های سازمان و کاهش میزان بهره‌وری و درآمد سازمان از جمله پیامدهای ناشی از عدم امنیت شبکه سازمان هستند؛ بنابراین راه‌اندازی شبکه در سازمان جهت برقراری امنیت و خنثی‌سازی تهدیدات احتمالی از ضروری‌ترین کارها است. به منظور افزایش سطح امنیت سازمان‌ها لازم است اقداماتی از قبیل شناسایی منابع حساس سازمان و تقویت سیستم حافظتی آن‌ها، شناسایی تهدیدات بالقوه سازمان و ایمن‌سازی شبکه در مقابل آن‌ها، تصمیم‌گیری برای چگونگی مقابله با تهدیدات، پیاده‌سازی راهکارهای ایمنی و مقرون‌به‌صرفه و مرور کلیه فعالیت‌های امنیتی شبکه به دقت بررسی و پیاده شود.