در حالی که همه مدیران وظایف مشابهی دارند، طبیعی است که هرکدام برای خودشان یک سبک مدیریت سازمان داشته باشند. با این حال، آگاهی از سبک پیش فرض میتواند به رشد شما و حمایت بهتر از تیم کمک کند. در این مقاله به انواع سبک مدیریت، مزایا و معایب هر کدام و زمان استفاده از آنها میپردازیم.
در نظر داشته باشید که رویکردی که شما اتخاذ میکنید، سبک مدیریت سازمان شما را تشکیل میدهد. از نوع فعالیتهای تیمسازی که برنامهریزی میکنید گرفته تا مکالماتی که در طول جلسات با اعضای تیم خودتان دارید.
ممکن است قبلا از یک سبک مدیریت سازمان استفاده کرده باشید و از آن آگاه نباشید، اما شناسایی سبک شما میتواند به شما کمک کند تا مهارتهای مدیریتی خودتان را تقویت کرده و حتی بهبود بخشید. در این مقاله با ما همراه باشید تا در مورد انواع مدیریت و رهبری بیشتر بدانیم.
سبکهای مدیریت چیست؟
توصیف سبک مدیریت سازمان، نحوه حمایت و راهنمایی مدیران از یک تیم در محل کار است. مدیران بر اجرا، سازماندهی و برنامهریزی متمرکز هستند. بنابراین سبکهای مدیریتی در درجه اول به نحوه ارائه پروژهها و حمایت از کارکنان میپردازند.
سبکهای مدیریت، رویکردهای متمایزی را که مدیران مختلف برای حمایت و هدایت یک تیم در محل کار اتخاذ میکنند، توصیف میکند. همه مدیران مسئولیتهای یکسانی دارند، اما سبکهای مدیریتی توصیف میکنند که چگونه انواع مختلف مدیران به طور خاص از ابزار مدیریتی خود برای ایجاد انگیزه در اعضای تیم استفاده میکنند.
انواع مختلفی از سبکهای مدیریت وجود دارد. هر مدیری به طور طبیعی به سمت یک سبک مدیریت سازمان گرایش دارد. سبکهای مدیریتی ما از طریق ترجیحات ارتباطی، تیپهای شخصیتی و نحوه ظاهر شدن ما در محل کار آشکار میشوند. شناسایی سبک مدیریت سازمان میتواند به شما کمک کند تا درک بهتری از نحوه برقراری ارتباط و حمایت از تیم خود به دست آورید.
انواع سبکهای مدیریت
انواع مختلفی از سبکهای مدیریت وجود دارد که در ادامه هرکدام را تعریف و مزایا و معایب آن را بررسی میکنیم.
1. سبک مدیریت خودکامه
مدیران خودکامه فرآیند تصمیمگیری را متمرکز میکنند. در این تیمها، مدیر معمولا اکثر تصمیمها را میگیرد؛ از جمله اینکه تیم باید روی چه چیزهایی تمرکز کند، اهداف کوتاهمدت و بلندمدت چیست و کدام وظایف و پروژهها در الویت هستند. سپس چنین مدیری کار را به عضو تیمی که فکر میکند برای آن شغل مناسبتر است، محول میکند. این رویکرد از بالا به پایین برای مدیریت است.
مزایای سبک مدیریت استبدادی:
- تصمیمگیری سریع آسانتر است؛ زیرا تنها یک تصمیم گیرنده وجود دارد.
معایب سبک مدیریت خودکامه:
- مدیریت مستبدانه میتواند به سرعت به سمت مدیریت خرد سوق پیدا کند.
- اعضای تیم تحت مدیریت خودکامه کمتر تشویق نمیشوند؛ زیرا تنها یک تصمیم گیرنده در این میان وجود دارد.
2. سبک مدیریت متقاعد کننده
یکی از انواع سبک مدیریت سازمان، مدیریت متقاعدکننده است. سبک مدیریت متقاعدکننده، تصمیمگیری را کاملا در دست مدیران قرار میدهد، اما مدیران را تشویق میکند تا منطق پشت تصمیمات خود را با کارمندانشان به اشتراک بگذارند.
مزایای سبک مدیریت متقاعدکننده:
- این نوع سبک باعث ایجاد اعتماد بین تیم و مدیر میشود؛ زیرا برای هر تصمیمی یک توضیحی به تیم داده میشود.
معایب سبک مدیریت متقاعدکننده:
- مانند هر سبک دیگری استبدادی، اعضای تیم میتوانند به طرز خلاقانهای احساس ناکافی بودن داشته باشند.
- اعضای تیم ممکن است احساس کنند که بازخورد آنها شنیده نمیشود؛ زیرا ارتباط یک طرفه است.
3. سبک مدیریت پدرانه
این سبک نوعی تصمیمگیری یکجانبه است که در آن بهترین منافع تیم همیشه در نظر گرفته میشود. در حالی که ارتباطات هنوز یک طرفه است، اعضای تیم شنیده میشوند و با در نظر گرفتن خواستههای آنها تصمیمگیری میشود. با این حال، هیچ همکاری بین مدیر و تیم در مورد خود تصمیم وجود ندارد.
در این سبک مدیریت، مدیران سعی میکنند در تیم خود حس اعتماد ایجاد کنند. با انجام این کار، گزارشهای مستقیم آنها مطمئن میشوند که هر زمان که مدیر تصمیمی میگیرد، بازخورد آنها مورد توجه قرار میگیرد.
مزایای سبک پدرانه:
- مدیران واقعا متعهد به رفاه تیم خود هستند.
- برخلاف سایر سبکهای مستبد، اعضای تیم به طور فعال تشویق میشوند تا خواستههای خود را به مدیر خود بیان کنند، حتی اگر نتوانند در فرآیند تصمیمگیری همکاری کنند.
مضرات سبک پدرانه:
- اگر تیم به مدیریت اعتماد نداشته باشد، انگیزه کمتری برای کارکردن خواهند داشت.
سازمانهایی با فرهنگ قوی شرکت میتوانند از این سبک مدیریت استفاده کنند. اگر رهبری بتواند پیوندهای محکمی را در سازمان ایجاد کند، اعضای تیم میتوانند اعتماد کنند که تصمیمات درست گرفته میشود.
4. سبک مدیریت دموکراتیک
مدیران دموکراتیک یا مشارکتی با اعضای تیم خود برای توزیع فرآیند تصمیمگیری همکاری میکنند. آنها روی رفاه و پیشرفت شغلی تیم خود سرمایه گذاری میکنند. این سبک مدیریت خلاقیت و مشارکت کارکنان را تشویق میکند. مدیرانی که از سبک دموکراتیک استفاده میکنند، مشارکت همه اعضای تیم را تشویق میکنند.
مزایای سبک مدیریت دموکراتیک:
- اعضای تیم زمینه لازم برای موفقیت را دارند.
- تیمهایی با مدیران دموکراتیک اغلب ایدههای خلاقانهتری ارائه میدهند؛ زیرا همهی اعضای تیم با هم در حال طوفان فکری هستند.
- این سبک مدیریت باعث افزایش تعامل و خرید میشود.
- اعضای تیم تشویق میشوند تا از پتانسیل کامل خود در محل کار استفاده کنند.
معایب سبک مدیریت دموکراتیک:
این سبک مدیریت مشارکتی بیشتر از بقیه زمان میبرد؛ زیرا مدیر حضور بیشتری دارد. برای تیمهایی که دائما به دنبال تغییر و بهبود فرآیندهای خود هستند، بهترین گزینه است.
5. سبک مدیریت مشورتی
مدیران مشاور که زیرمجموعهای از سبک مدیریت دموکراتیک هستند، پیوسته به دنبال بازخورد از تیم خود و در تلاش برای بهبود موقعیت خود میباشند. متفاوت از سبک مقتدرانه، مدیران مشاور به ندرت به تنهایی تصمیم میگیرند اما در عوض همکاری تیم خود را تشویق میکنند.
مزایای سبک مدیریت مشورتی:
- این باعث ایجاد ارتباطات سالم در بین اعضای تیم میشود.
- بازخورد صعودی را تشویق میکند.
معایب سبک مدیریت مشورتی:
- این سبک مدیریت سازمان میتواند منجر به ناکارآمدی و کندی تصمیمگیری شود؛ زیرا همه درگیر این فرآیند هستند.
این سبک برای مدیرانی که میخواهند نقش مربی بیشتری را بر عهده بگیرند، گزینه بهتری است. مدیران مشورتی میکوشند تا تیم خود را از طریق فرآیند تصمیمگیری آموزش و تحت تاثیر قرار دهند.
6. سبک مدیریت تحول آفرین
نوع دیگری از مدیریت دموکراتیک، سبک مدیریت تحول آفرین است. مدیران تحول آفرین که عمدتاً در میان تیمهای خلاق استفاده میشود، تلاش میکنند فرهنگی ایجاد کنند که سازگاری و نوآوری را تشویق کند.
مدیران تحول آفرین روی رشد حرفهای تیم خود سرمایه گذاری میکنند و کمتر به پروژههای کوتاه مدت و بیشتر به پروژههای بلندمدت نگاه میکنند. اغلب، این به معنای تعیین اهداف بلند و چالش برانگیز برای اعضای تیم است.
مزایای سبک مدیریت تحول آفرین:
- این سبک برای اعضای تیم با انگیزهای که به دنبال رشد در مشاغل و نقشهای خود هستند بسیار خوب است.
- این سبک به پروژههای پیش پا افتادهتر و همچنین به اعضای تیم کمک میکند که تصور بهتری از کار خودشان داشته باشند.
معایب سبک مدیریت تحول آفرین:
- از آنجایی که این سبک متکی بر تعیین اهداف دشوار است، اگر تیم شما انگیزه کافی برای دستیابی به آنها نداشته باشد، میتواند نتیجه معکوس داشته باشد. در نتیجه، گاهی اوقات این سبک مدیریت میتواند منجر به فرسودگی شغلی و جابجایی کارکنان شود.
برای تیمهای سریع و با انگیزه ذاتی که همیشه در حال تطبیق با شرایط جدید هستند، بهترین گزینه است. مدیران متحول با ادغام سازگاری در سبک مدیریت خود، تیم خود را برای هر چیزی که ممکن است در آینده پیش بیاید، آماده میکنند.
7. سبک مدیریت Laissez-faire
مدیران Laissez-Fire دست و پاگیرترین مدیران هستند. Laissez-faire در زبان فرانسوی به معنای «رها کن» ترجمه میشود، و این سبک مدیریت سازمان به سمت رویکرد آرام متمایل است. مدیران Laissez-faire ترجیح میدهند به اعضای تیم استقلال تقریبا کامل بدهند. چنین مدیرانی معمولا فقط در صورت درخواست تیم با اعضای تیم ملاقات میکنند یا جلسات تیم را میزبانی میکنند.
در غیر این صورت، یک مدیر لایسزفر فقط اگر مشکلی پیش آمده باشد، مشکل را بررسی میکند.
مزایای سبک مدیریت لایسزفر:
- با این سبک مدیریتی اعضای تیم تشویق میشوند که خلاق باشند و ایدههای خود را ارائه دهند.
- کارکنان خودانگیخته از افزایش استقلال بهرهمند میشوند.
معایب سبک مدیریت لایسزفر:
- کارکنان برای اولویتبندی کار خود با مشکل مواجه میشوند.
- یک مدیر لایسزفر تمایلی به ایجاد زمینه برای کار یا ارتباط فعالانه کار روزانه با اهداف شرکت ندارد.
- این سبک مدیریت میتواند منجر به احساس عدم حمایت کارکنان شود.
این سبک برای تیمهای خلاق و با انگیزه، بهترین گزینه است. این مدل برای تیمهایی که به صورت انفرادی کار میکنند و نیاز به نظارت زیادی ندارند، بهترین کارائی را خواهد داشت.
8. سبک مدیریت رویایی
یک نوع مدیریت کمتر به عملیات روزمره توجه دارد و بیشتر به آموزش اعضای تیم در مورد چشمانداز بزرگتر سازمان توجه نشان میدهد. مدیران بصیر به جای دادن دستورالعمل در مورد وظایف روزمره، تمایل به ایجاد انگیزه و الهام بخشی دارند.
این مدیران بیشتر برونگرا و کاریزماتیک هستند. این سبک برای تیمهایی که در مدیریت خود خوب هستند و به توجه فردی زیادی نیاز ندارند، به خوبی کار میکند. برای اعضای تیم با تجربه کمتر، این سبک ممکن است مؤثرترین سبک مدیریت نباشد.
مزایای سبک مدیریت رویایی:
- هنگامی که این سبک به درستی انجام شود، باعث ایجاد خلاقیت کارکنان میشوند.
- سبک رویایی میتواند تیم شما را تشویق کند تا سختتر کار کنند؛ زیرا کارکنان شما واقعا به کار خود علاقهمند هستند.
معایب سبک رویایی:
- مدیریت رویایی تنها زمانی مؤثر است که مدیر واقعا مشتاق مأموریت شرکت باشد.
- این روش بیشتر شبیه رهبری است تا مدیریت. اگر از این روش استفاده میکنید، مطمئن باشید که به جای اینکه صرفا الهامبخش باشید، از تیم خودتان حمایت میکنید.
این سبک مدیریت سازمان برای تیمهای نوآوری که به دنبال ایجاد اختلال در صنعت هستند، بهترین گزینه است.
9. سبک مدیریت تفویضی
نوع دیگری از مدیریت آزادانه، مدیریت تفویضی است و به سیستمی اطلاق میشود که مدیران و اعضای تیم تنها زمانی با هم تعامل دارند که مدیران به آنها وظایفی را محول میکنند. در چنین مواردی، مدیر در پایان پروژه وارد میشود و کار را بررسی میکند.
مزایای سبک تفویضی:
- این کار به اعضای تیم اجازه میدهد تا خلاقیت خودشان را شکوفا کنند.
- در این سبک، اعضای تیم به طور کلی این آزادی را دارند که وظایف خود را به روش خود انجام دهند.
- هیچ خطری برای مدیریت خرد در این سبک وجود ندارد. در نتیجه، اعضای تیم در کار خود احساس استقلال میکنند.
معایب سبک تفویضی:
- بدون بررسی مکرر ممکن است در نهایت پروژه با شکست مواجه شود.
- از آنجایی که مدیر فقط برای تفویض اختیار وجود دارد، هیچ فرآیندی برای حل تعارض وجود ندارد.
برای کارمندانی که تخصص بیشتری نسبت به مدیرشان دارند، این سبک مدیریت سازمان گزینه خوبی است.
سخن پایانی
مهم نیست که از چه سبکی استفاده میکنید، مهم است که بفهمید مدیر بودن به چه معناست و چه ویژگیهایی از یک رهبر را باید برای حمایت از تیم خود داشته باشید.
اتصال وظایف روزانه به اهداف شرکت یکی از مهمترین کارهایی که میتوانید برای تیم خود انجام دهید. باید مطمئن شوید که با انتخاب سبک مدیریتی سازمان، همه کارمندان زمینه لازم برای موفقیت را دارند. تنها 26 درصد از کارکنان، درک بسیار روشنی از ارتباط کار فردی با اهداف شرکت دارند. بدون داشتن یک سبک درست کارکنان درکی از تکالیف و وظایف خودشان ندارند و سازمان شما با مشکلاتی روبرو خواهد شد.
برای دریافت مشاوره برای کسب و کار اینترنتی، بهبود عملکرد سازمان و همچنین انتخاب درست انواع سبک مدیریت سازمان میتوانید از خدمات مشاوره دیباگ استفاده کنید.