جرقه ایده تجاری و شروع کار دیجی کالا...

تاریخچه شکل‌گیری دیجی کالا را می‌توان مربوط به سال 1383 دانست؛ وقتی که دو برادر به نام سعید و حمید محمدی تصمیم گرفتند یک دوربین بخرند و اطلاعات کافی هم در این زمینه نداشتند، اما به عکاسی علاقمند بودند.... بگذارید اصلا جرقه ایده تجاری دیجی کالا را از زبان خودشان بشنویم:

« بعد از چند روز استفاده، احساس کردیم این دوربین اشکال دارد. نمی‌دانستیم اشکال کار کجاست، اما تصاویر ثبت‌شده با نمونه‌ عکس‌هایی که از این دوربین در اینترنت دیده بودیم تفاوت داشت. بعد از مدتی فهمیدیم چرا؛  مشکل به لنز دوربین مربوط می شد. لنز روی دوربین دست‌دوم و تعمیرشده بود».

شاید بتوان دیجی کالا را پرطرفدارترین شرکت اینترنتی کشور دانست. بد نیست بدانید که سایت دیجی کالا طی سال‌ها فعالیتی که داشته، 85 درصد از بازار را در اختیار دارد و ارزش آن بیش از 300 میلیون دلار تخمین زده می‌شود. 

دیجی کالا با بیش از 850 هزار بازدید‌کننده در روز، بزرگترین فروشگاه اینترنتی خاورمیانه محسوب می‌شود. این شرکت با فروش وسایل الکترونیکی و کامپیوتری شروع به کار کرد اما از چند سال پیش به دسته بندی‌های خود تنوع داد. کتاب، آلات موسیقی، کفش، لوازم خانگی و لوازم آرایشی از دیگر دسته بندی‌هایی است که در دیجی کالا به فروش می‌رسد.

دیجی کالا به عنوان بزرگترین داستان موفقیت در عرصه استارتاپ ایران شناخته می‌شود. ایده دیجی کالا و راه‌اندازی این کسب و کار باعث اعتماد بسیاری از ایرانیان به خرید آنلاین شد. می‌توان گفت که دیجی کالا اساسا راه را برای موج جدید خرده فروشی‌های آنلاین هموار کرد. دیجی کالا با سیستم لجستیکی که تحویل همان روز را ارائه می‌دهد، 90 درصد از سهم بازار را در اختیار دارد. سال گذشته دیجی کالا یک مورد جدیدی به نام دیجی استایل راه اندازی کرد که صحنه تجارت الکترونیک مد در ایران را هدف قرار می‌دهد.

امروزه حدودا 1 و نیم میلیون نفر از این وب سایت در طول روز بازدید می‌کنند. می‌توان گفت که دیجی کالا، پیشروترین خرده فروش الکترونیک ایران، در سال‌های اخیر توسط اکونومیست و بالاتر از 150 میلیون دلار ارزش گذاری شده است. 

چطور دیجی کالا، دیجی کالا شد؟

شاید برای شما تابه‌حال پیش آمده باشد که از خودتان بپرسید داستان موفقیت دیجی کالا چیست؟ همان‌طور که در بالا گفتیم داستان دیجی کالا از هشت سال پیش زمانی شروع شد که دو برادر به نام‌های حمید و سعید محمدی در بازار الکترونیک تهران در خیابان جمهوری و حافظ به دنبال دوربین SLR دیجیتال بودند.

 بدنه دوربین جدید بود اما لنز آن دست دوم بود و باعث شد دو برادر محمدی دیجی کالا را از یک آپارتمان دو اتاقه کوچک در مرکز تهران راه اندازی کنند. این دو برادر 10000 دلار از پس‌انداز خود را برای راه‌اندازی شرکت استفاده کردند. ارزش این شرکت 150 میلیون دلار در سال 2014 و 500 میلیون دلار در اواخر سال 2015 بود. تا سال 2021، بیش از 4 میلیون محصول توسط نزدیک به 160000 فروشنده برای فروش عرضه شد.

در سال 2021، این پلتفرم 30 میلیون بازدیدکننده در ماه داشت و 17.2 میلیون بازدیدکننده در روز. در ماه مه 2022 به عنوان دومین وب سایت پربازدید ایران رتبه بندی شد.

این گروه در حال حاضر بیشترین سهم را در بین هر فروشگاه اینترنتی دارد و رتبه قابل توجه 6 را در رتبه بندی آنلاین الکسا برای ایران به دست آورده است. با کمال تعجب، این گروه همچنین در بین 700 وب سایت برتر بین‌المللی قرار دارد و اکثر بازدیدکنندگان آنها مرد و دارای مدرک دانشگاهی هستند. یک نکته مهم در مورد داستان موفقیت دیجی کالا، نرخ رشدی است که شرکت در سال‌های اخیر شاهد بوده است.

«حمید محمدی در گفت‌وگوی اختصاصی با فایننشال تریبون گفت: ما در حال حاضر بیش از 90 درصد از بازار خرید آنلاین را در اختیار داریم و رقبایمان مانند Chare، Albasco، Final و Bamilo که گمان می‌رود متعلق به Rocket Internet هستند، با کمتر از 10 درصد عقب هستند.»

او همچنین گفت که «انبار اصلی ما در غرب تهران به صورت 24 ساعته حتی در تعطیلات آخر هفته کار می‌کند. مرکز تکمیل ما یکی از کارآمدترین و منظم‌ترین مرکز در سراسر ایران و شاید منطقه است که ظرفیت بیش از 20 هزار سفارش در روز را دارد.» محمدی گفت: پیک موتوری روش اصلی تحویل کالای آن‌ها به خریداران است. 

وقتی از او پرسیده شد که چرا این روش سنتی گران‌تر را به جای پست معمولی انتخاب کردند، گفت: «باور کنید یا نه در بازار ایران این کارآمدترین و سریع‌ترین سیستم است. ما معتقدیم که با ارائه معاملات روزانه و خدماتی مانند بسته بندی هدیه رایگان، رابطه خوبی با خریداران ایجاد کرده‌ایم.

محمدی سپس به سراغ برنامه‌های شرکتش برای رقابت در فضای پسا تحریم رفت. او گفت که معتقد است شرکتش در یک وضعیت کاملا مطمئن و با برنامه‌های کلی خود برای رشد است. آنها باید بتوانند در آینده نزدیک هر رقابتی را ببینند. وی افزود حتی اگر شرکت‌های آمریکایی وارد فضای پسا تحریم شوند، شخصا معتقد است که به دلیل موفقیت‌هایشان در ایران، دیجی کالا در واقع می‌تواند با هر رقابت خارجی مقابله کند.

محمدی در پایان گفت: ما فکر می‌کنیم که هنوز یک شرکت استارت‌آپ هستیم و امیدواریم این شتاب را بیشتر ادامه دهیم. ما به سرعت در حال رشد هستیم. او گفت معتقدم که در زمان مناسب [در آینده نه چندان دور] می‌توانیم وارد بازارهایی مانند آذربایجان، عراق و افغانستان شویم. 

سرمایه گذاری دیجی کالا

دیجی کالا با سرمایه گذاری اولیه شخصی حمید و سعید محمدی به مبلغ 20 میلیون تومان شروع به کار کرد. شرکت خصوصی ایرانی سرآوا پارس سرمایه گذاری در دیجی کالا را در سال 2013 آغاز کرد. دومین گام سرمایه گذاری دیجی کالا در سال 2014 با جذب سرمایه یک صندوق سرمایه گذاری اروپایی به نام شرکت بین‌المللی سرمایه گذاری اینترنتی (IIIC) آغاز شد. دیجی کالا از دی ماه 1393 از طریق IIIC به مبلغ 100 میلیون دلار در قالب افزایش سرمایه و در ازای اعطای 21 درصد سهام، فرآیند افزایش سرمایه را آغاز کرد.

سهامداران دیجی کالا

ساختار مالکیت گروه تجارت الکترونیک دیجی کالا به صورت عمومی مدیر عامل دیجی کالا بود. بر این اساس، 33.12 درصد از سهام این شرکت متعلق به حمید و سعید محمدی، بنیانگذاران دیجی کالا است. پس از آن صندوق سرمایه گذاری اروپا IIIC با 32.67 درصد، شرکت سرآوا پارس با 25.64 درصد، سهام تشویقی مدیران و کارکنان کلیدی با 4.46 درصد قرار دارند.

 سایر شرکت‌های سهامدار با 11.4 درصد از جمله لیلیان مد تجارت، بازار آتی آرا، سرمایه گذاری انار AB، کیا آسا تجارت توس و پارس گستر دینا.

دیجی کالا از دیجیتالی شدن روزافزون ایران بهره برده است. تا سال 2017، 62 درصد از خانوارهای ایران به اینترنت متصل بودند و این توسعه تقاضا برای خدمات اینترنتی را که منعکس‌کننده پلتفرم‌های دیجیتال غربی است، افزایش داده است. این شرکت درآمد خود را علنی نمی‌کند، اما گفته است که فروش با نرخ 200 درصد در سال رشد می‌کند و حتی از دورافتاده‌ترین روستاهای ایران سفارش دریافت می‌کند.

نوسانات اقتصادی ایران دیجی کالا را مجبور به اخراج 175 کارگر در سال 2018 کرد.برای بقا، پلتفرم چندین ابتکار مانند استراتژی پرداخت به ازای فروش را اتخاذ کرد که به کاربران اجازه می‌دهد در صورت خرید یک محصول توسط مشتری، کمیسیون دریافت کنند.در مارس 2019، دیجی کالا پس از دریافت شکایات در مورد کیفیت کالاهای فروخته شده، به موضوع اصالت نویسنده محصولات در پلتفرم نیز پرداخت. در بیانیه‌ای، این شرکت ادعا کرد که تنها 0.2٪ از 2 میلیون محصول فروخته شده غیر اصلی بوده و این شرکت اقداماتی را برای اجرای کنترل کیفیت دقیق انجام داده است. 

محتوای مفید و جامع چیزی بود که دیجی کالا را سراپا نگه داشت...

وقتی که به سایت دیجی کالا می‌روید با سایتی به نام مجله دیجی کالا روبرو می‌شوید که در آن می‌توانید جدیترین اخبار در مورد علم، فناوری و سرگرمی را بخوانید. حتی می‌توانید برای خواندن مطالب سرگرم کننده در این سایت وقت بگذارید. بد نیست نظر حمید محمدی را در مورد داستان موفقیت محتوای دیجی کالا بدانیم:

«اولین مرحله، طراحی مدل تجاری دیجی‌کالا و توسعه آن با توجه به شرایط کشور و مخاطبان بود. در ابتدا بیشتر به تولید محتوای غنی و مفید به زبان فارسی پرداختیم که باعث جذب هرچه بیشتر بازدیدکنندگان به سایت شد. شاید بتوان گفت تولید محتوای تخصصی و بی‌طرفانه، که مورد استقبال کاربران هم قرار گرفت، مهم‌ترین عاملی بود که دیجی کالا را به شرایط موفق امروزی نزدیک کرد».

همه این موارد را که کنار بگذاریم؛ داستان موفقیت دیجی کالا به موارد زیر هم مرتبط است:

• پشتیبانی قوی
• خدمات مثال‌زدنی
• توسعه مدام
• کیفیت ثابت و همیشگی
• تجربه کاربری روان
• طرح‌های وفادار مشتری
• تبلیغات
• و...

سخن پایانی

این روزها دیگر خرید اینترنتی ساده‌تر و سریع‌تر از خریدهای حضوری است و خیلی از ما که از خرید آنلاین ترس داریم، با گذشت زمان و گسترش این فروشگاه‌های آنلاین دیگر همه خریدهایمان را آنلاین انجام می‌دهیم.

 هیچ شکی نیست که دیجی کالا تاچند سال آینده رشد خیلی بزرگی را تجربه می‌کند و مورد قبول اکثر افراد جامعه می‌شود. حالا دیجی کالا با داستان‌هایی که پشت سر گذاشته و اقداماتی که انجام داده،باعث شده اعتماد مردم به خرید آنلاین جلب شود.

اما چه چیزی دیجی کالا را دیجی کالا کرد؟ همان‌طور که در این مقاله گفتیم، خدمات عالی دیجی کالا باعث شد که بتواند اعتماد مشتریان را طی این سال‌ها کسب کند. استراتژی‌های درستی برای وفاداری مشتریانش پیش گرفت. در کیفیت کارهای خودش ثبات داشت و به کمتر از عالی قانع نشد. روی تجربه کاربری سایت خودش کار کرد تا مشتری بتواند یک خرید ساده را تجربه کند. تولید محتوای مرتبط داشت همین باعث شد بتواند اعتماد مخاطب را جذب کند...

امیدواریم شما هم از این مقاله لذت برده باشید و با وجود این داستان موفقیت دیجی کالا بتوانید دید خوبی نبست به مدیریت کسب و کار خودتان پیدا کنید. بد نیست که بتوانید از این اقدامات ایده بگیرید و در آخر هم پیشنهادمان به شما این است که می‌توانید برای مشاوره کسب و کار، بهبود سازمانی یا حتی عارضه یابی سازمانی از کارشناسان دیباگ مشورت بگیرید.