هیچ کارمندی نمی‌تواند در همه روزهای کاری در محل کار حاضر شود و اتفاقاتی مانند بیماری، فوت بستگان و دلایل شخصی منجر به این می‌شود که فرد از حضور در محل کار خود غیبت داشته باشد.
اما بر طبق قوانین هر کشور، انواع مشخصی از مرخصی تعریف و تنظیم شده است و کارفرمایان به منظور ایجاد خط مشی و سیاست‌های درون سازمانی خود باید علت غیبت از محیط کار را بدانند. اما آیا شما درباره انواع مرخصی در قانون کار اطلاع دارید؟ در این مقاله ما به بررسی انواع مرخصی در قانون کار و نحوه مدیریت آنها را بررسی خواهیم کرد.
مرخصی چیست؟
مرخصی مدت زمانی است که کارمندان در ساعات عادی کار بر طبق قوانین یا قرارداد حق دارند که در سر کار حاضر نشوند. اما باید بدانید که مرخصی دارای اشکال و شرایط مختلفی است که بر طبق آن به افراد تعلق می‌گیرد.
برای دریافت مشاوره و اطلاع از قیمت در زمینه استقرار Odoo برای سازمان شما، با ما تماس بگیرید.
مزایای داشتن یک سیاست مرخصی شفاف
در برخی از کشور همانند کشور ما، قوانین دولتی وجود دارد که کارفرمایان را مجبور می‌کنند از این قوانین به منظور ارائه مرخصی به کارمندان تبعیت کنند. اما مرخصی‌های دیگری نیز وجود دارند که اجباری نیستند و می‌توانند توسط شرکت تعریف شوند و به عنوان یک بسته مزیتی به کارمندان تعلق گیرد.
به نقل از سایت leavewizard، در مورد تنظیم خط مشی مرخصی خوب نکات فوق‌العاده‌ای را بیان می‌کند:
A good leave policy should be clear, flexible and updated to match new laws and the employee’s needs. Many benefits come with having a well-designed leave policy in place, these include:
To maintain consistency in treating employees fairly and equally.
To reduce absenteeism and its impacts.
To protect the employers against unnecessary employee absences from work.
To Improve employee morale and loyalty.
To enhance employee productivity and job satisfaction.
To attract and retain top talent.
ترجمه متن بالا:
به منظور تنظیم یک خط مشی مرخصی خوب باید در نظر داشته باشید که آن واضح، انعطاف‌پذیر و به روز باشد و با نیازهای کارمندان مطابقت داشته باشد. سیاست مرخصی که به خوبی تنظیم شده باشد دارای مزایای زیر است:
- به حفظ ثبات و رفتار منصفانه با کارمندان منجر می‌شود.
- از غیبت غیر ضروری کارمندان جلوگیری می‌کند.
- باعث بهبود روحیه و افزایش وفاداری در کارمندان می‌شود.
- باعث افزایش بهره وری و رضایت شغلی می‌شود.
انواع مرخصی
در کل، مرخصی و انواع آن به مرخصی اختیاری، اجباری، استحقاقی و بدون حقوق تقسیم بندی می‌شوند. هر کشوری قوانین خاص و محدودیت‌های خود را در زمینه مرخصی‌ها دارند. انواع مرخصی بر طبق قوانین کشور شامل موارد زیر می‌شود:
1- مرخصی استحقاقی
بر طبق ماده 64 قانون کار، کارمندان در هر ماه 2.5 روز حق استفاده از مرخصی عادی را دارند. این عدد در سال 192 ساعت می‌شود که معادل مرخصی سالانه 26 روز یا 30 روز است. و در واقع هر کارمند یا کارگر 26 روز در ماه می‌تواند از مرخصی با حقوق استفاده کند. البته در قانون کشور ما، روز 11 اردیبهشت روز کارگر تعیین شده است و تمامی کارگران در این روز تعطیل هستند.
2- مرخصی استعلاجی
مرخصی استعلاجی در ماده 74 قانون کار و ماده 59 قانون تأمین اجتماعی تعریف شده است. با وجود اینکه قانون استعلاجی تعریف شده است اما سقف مشخصی برای آن تعیین نشده و همین موضوع باعث ایجاد چالش‌هایی بین کارمند و کارفرما می‌شود. مرخصی استعلاجی نیز مانند مرخصی استحقاقی دارای حقوق است و مدت مرخصی جزء سنوات خدمتی فرد محسوب می‌شود.
3- مرخصی ساعتی
مرخصی ساعتی که جزء مرخصی استحقاقی محسوب می‌شود و افراد می‌توانند به جای اینکه یک روز کاری را به طور کامل مرخصی بگیرند، تنها ساعات مشخصی را مرخصی گرفته و از آن استفاده کنند. میزان مرخصی ساعتی در برخی از کارگاه‌ها و شرکت‌ها متفاوت است. به طور مثال، میزان مرخصی ساعتی در برخی از شرکت‌ها 2 ساعت و در برخی دیگر 5 الی 6 ساعت در طول روز نیز مجاز است.
میزان مجاز مرخصی ساعتی بسته به سیاست‌های شرکت متفاوت است اما حداکثر میزان مجاز آن 16 ساعت در ماه است و نحوه محاسبه مرخصی ساعتی به این صورت است که هر 8 ساعت از آن معادل یک روز از مرخصی استحقاقی شما محاسبه می‌شود.
آیا تا به حال به هزینه‌هایی که باید برای استخدام‌های جدید می‌پردازید فکر کرده‌اید؟ آیا این احتمال را می‌دهید که افرادی که به تازگی استخدام کرده‌اید پس از اتمام قراردادهایشان شرکت شما را ترک کنند؟ اگر پاسخ شما به این سؤالات مثبت است به خواندن این مقاله ادامه دهید تا با مفهوم آنبوردینگ (onboarding) چیست و تأثیر آن بر حفظ کارکنان آشنا شوید.
آنبوردینگ4- مرخصی بدون حقوق
در صورت نیاز افراد به مرخصی طولانی مدت، افراد می‌توانند از این نوع مرخصی استفاده کنند. این نوع مرخصی در ماده 72 قانون کار قید شده است و افراد تا حداکثر 2 سال می‌توانند از این نوع مرخصی استفاده کنند.
5- مرخصی بارداری
از مهمترین نوع مرخصی‌ها برای بانوان، مرخصی بارداری محسوب می‌شود. تمامی بانوان چه در بخش دولتی یا غیر دولتی به مدت 9 ماه می‌توانند از این نوع مرخصی استفاده کنند و حقوق این ایام توسط سازمان تامین اجتماعی پرداخت می‌شود. همسران این افراد نیز می‌توانند از دو هفته مرخصی اجباری علاوه بر مرخصی‌های استحقاقی در زمان تولد فرزند استفاده کنند.
6- مرخصی ازدواج
بر طبق قانون 73 تمامی کارمندان و کارکنان می‌توانند از سه روز مرخصی ازدواج برخوردار شوند. مرخصی فوت بستگان نزدیک نیز مانند مرخصی ازدواج کارمندان است و حقوق این سه روز نیز محاسبه و پرداخت می‌شود.
7- مرخصی شیردهی
بر طبق قانون ترویج تغذیه با شیر نوزاد، مادرانی که دارای نوزاد هستند برای مدت 2 سال و هر روز کاری به مدت 1 ساعت می‌توانند از این نوع مرخصی استفاده کنند. اگر فرزند دو قلو باشد این مرخصی دو برابر می‌شود.
8- مرخصی بین تعطیلی
مرخصی بین تعطیلی برای مواقعی است که یک روز یا دو روز کاری بین چند روز تعطیلی واقع شده است. در چنین شرایطی کارمندان می‌توانند از مرخصی بین تعطیلی استفاده کنند که جزء مرخصی استحقاقی آنها محسوب می‌شود.
9- مرخصی حج
بر طبق ماده 67 قانون کار، هر کارمند برای انجام فرائض حج می‌تواند به مدت یک ماه مرخصی استحقاقی دریافت کند.
اهمیت رشد کارکنان در موفقیت سازمان
تبدیل کردن توسعه کارکنان به بخشی کلیدی از فرهنگ شرکت تضمین می‌کند که کارگران از بهترین شیوه‌های صنعت به‌روز می‌مانند و مهارت‌های جدید را می‌آموزند. این به نوبه خود باعث افزایش تعامل کارکنان و جذب استعدادهای برتر می‌شود.
در این راهنما، ابتدا بررسی خواهیم کرد که اهمیت رشد کارکنان به چه معناست.
اهمیت رشد کارکنان
نحوه محاسبه مانده مرخصی
در شرایطی که فرد قطع همکاری نکرده باشد، افراد می‌توانند از مانده مرخصی استفاده کنند. با توجه به سیاست‌های سازمانی این مانده مرخصی دارای دو رویکرد است:
رویکرد اول: سازمان‌ها با انجام فرآیند تسویه حساب در روزهای پایانی سال و محاسبه مانده مرخصی هر یک از پرسنل خود اقدام به تسویه حساب مانده مرخصی می‌کنند.
رویکرد دوم: سازمان مربوطه در پایان سال اقدام به تسویه حساب نخواهد کرد و روزهای باقی مانده از مرخصی کارکنان به سال بعد منتقل می‌شود. قابل توجه است که تنها 9 روز از مرخصی باقی مانده فرد به سال بعد منتقل می‌شود و مابقی روزهای استفاده نشده به کارگر در هنگام خاتمه قرارداد پرداخت می‌شود.
اما در شرایطی که قرارداد فرد تمام نشده باشد، مانده مرخصی فرد طبق فرمول زیر محاسبه و به صورت علی الحساب پرداخت می‌شود. این مانده مرخصی بر طبق فرمول زیر محاسبه می‌شود.
نرخ مرخصی =تعداد روزهای مرخصی×(تعداد روزهای ماه که 30 یا 31 رو بوده ÷(حقوق پایه یک روز + بن کارگری+ مسکن + پرداخت‌هایی اعم از ایاب و ذهاب - هزینه غذا و ... )
نرم افزار اودو و مدیریت مرخصی
در اغلب موارد، کارمندان به دلایلی مانند بیماری یا شرایط اضطراری درخواست مرخصی دارند و شرکت‌ها مجبور هستند تا خودشان را با این شرایط تطبیق دهند. از آنجا که مدیریت مرخصی افراد کار سختی است و نیاز به توجه خاصی دارد، سازمان‌ها، معمولاً برای محاسبه مرخصی سازمان‌ها از نرم افزارهای مربوط به این کار استفاده می‌کنند تا بتوانند مدیریت بهتری بر روی کارکنان خود داشته باشند.
از جمله ابزارهایی که برای محاسبه مرخصی به کار می‌رود ماژول مرخصی اودو است. خرید نرم افزار Odoo ERP که با توجه به قوانین و مقتضیات داخل کشور شخصی سازی شده است و باعث بهبود کارایی در مدیریت مرخصی شده است.
کارمندان می‌توانند با چند کلیک در ماژول مرخصی اودو، درخواست مرخصی خود را ارسال کنند.
odoo ERP دارای یک ماژول به نام Time off است که به مدیریت بهتر مرخصی کارکنان کمک می‌کند. این برنامه به مدیران منابع انسانی کمک می‌کند تا در اجرای وظایف مدیریتی خود به شیوه‌ای حرفه‌ای عمل کنند. همچنین، توسط ماژول مرخصی اودو هر کارمند می‌تواند درخواست مرخصی خود را ایجاد کند که توسط مدیر و یا شخص مربوطه تأیید می‌شود. همچنین، مدیریت نیز می‌تواند بنا به درخواست‌ها مرخصی‌هایی برای کارکنان خود ایجاد کند.
برای دریافت مشاوره و اطلاع از قیمت در زمینه استقرار Odoo برای سازمان شما، با ما تماس بگیرید.
جمع بندی
مدیران منابع انسانی و مالکان کسب و کارها باید توجه ویژه‌ای به مقوله مرخصی داشته باشند و نسبت به انواع مرخصی‌ها آگاهی‌های لازم را داشته باشند و این اطمینان را حاصل کنند که کارکنان در شغل خود احساس امنیت و رضایت را دارند. خرید نرم افزار اودو به شما در تنظیم مرخصی‌ها و به رقابتی و سازگار ماندن کمک می‌کند یک پکیج ERP کامل به منظور مدیریت بخشهای مختلف را در اختیار شما قرار می‌دهد.
ماژول مدیریت منابع انسانی اودو
تمام فرایندهای منابع انسانی سازمانی را با نرم افزار مدیریت سازمان اودو مدیریت کنید. در سریعترین زمان ممکن با بالاترین راندمان کاری!
ماژول منابع انسانی اودو
.svg){kind=icon}
